Het was nogal druk. We zijn namelijk al een behoorlijke tijd bezig met ditjes&datjes in huis. Het belangrijkste nieuws: 2023 is het jaar waarin ons huis gasloos werd! We zeiden 'Doei' tegen onze gasapparaten. Met soms wat pijn in mijn hart – want o, onze gaskachel vond ik mooi – en soms heerlijk resoluut (wat te doen met de achtergebleven leidingen in huis? Huppekee, de zaag erin). Én we namen gepast afscheid van onze keukengeiser.

Klussen in een schipperswoning… Niet veel werkruimte dus. Het ontaardt in real life Tetris. Daar komt bij dat we ook nog leidingen en afvoeren moeten vervangen, een andere vloer aanleggen, een keuken vervangen en een muurtje wegbreken… Constant ben je met voorwerpen aan het schuiven om ruimte vrij te maken. Om aan het einde van de dag alles weer terug te schuiven, omdat een huiskamer ook huiselijk moet blijven... Die cyclus van 'heen en weer schuiven' is eindeloos. Maar hoera! Ons huis is in ieder geval gasloos.

Wat er voor ons nodig was om van het gas af te gaan: een boodschappenlijstje...

• technisch: een verzwaring van de elektrische aansluiting naar 3x25 / krachtstroom (dat moet worden aangevraagd bij de netbeheerder energie, in ons geval Enexis) en een aanpassing van de groepenkast (dat heeft een installateur gedaan) en als allerlaatste stap heeft Enexis de gasmeter verwijderd
• voor de keuken: een inductiekookplaat en een kleine boiler (+ kraan met lage druk) voor warm water, deze
• voor de woonkamer: een elektrische kachel en (heel fijn) een infrarood paneel aan het plafond zodat we warm op de bank kunnen zitten
• voor de badkamer: een doorstroomboiler (met douchesysteem)
  
  

Een doorstroomboiler voor de badkamer is volgens mij niet zo gangbaar in Nederland, maar in Duitsland kwam ik zo'n systeem regelmatig tegen. Het voordeel van een doorstroomboiler is dat het water pas wordt verwarmd, zodra je in de douche de warme kraan openzet. Bij reguliere boilers maak je gebruik van een watervoorraad dat verwarmd moet worden en dat zorgt voor stilstandsverlies: de boiler koelt na verloop van tijd weer af en het kost energie om het weer te verwarmen. Bovendien is een doorstroomboiler kleiner: die van ons heeft de grootte van een broodtrommel.

In de keuken hebben we een overstap gemaakt van gas naar inductie, wat verrassend snel went. Ook fijn: onze gaskookplaat en gaskachel zijn verhuisd naar een andere eigenaar. Onze keukengeiser die op gas werkte, kreeg een hele bijzondere nieuwe plek. Dit apparaat werd namelijk opgenomen in de collectie van Openluchtmuseum Ellert en Brammert!

Waarom van het gas af?

Dit hele verhaal begon eigenlijk met onze keukengeiser. We gebruikten dit om warm water te hebben in het hele huis. We hadden al bedacht dat deze geiser best oud moest zijn – het hing er al toen wij hier kwamen wonen – maar de exacte leeftijd wisten we niet. Net als de vorige bewoners (plus de bewoners daarvoor, vermoed ik), maakten wij maandelijks een bedrag over naar de Energiewacht. Zo'n 1x per anderhalf jaar kwam er een medewerker langs om de geiser schoon te maken en te controleren. Als het nodig was, werd er een onderdeel vervangen.

Deze situatie werd lastig, want het was een open geiser (zie deze link voor uitleg); een geiser zonder afvoer. Sinds 1 januari 2017 werden open geisers niet meer geproduceerd. Hierdoor werd een eventuele reparatie ook moeilijker. Zolang er geen mankementen werden ontdekt, kon onze geiser gewoon aan de keukenmuur blijven hangen. Alles werkte tot nu toe prima. Maar áls er iets kapot zou gaan, dan moest er iets nieuws komen. Gedoe. Tja, dan kun je net zo goed voor een elektrische oplossing kiezen.

Er was natuurlijk nóg een grote reden om van het gas af te gaan: de gevolgen van de gaswinning in Groningen. Zie dit overzicht van eerdere Ditjes & Datjes die ik hierover heb geschreven. Nog steeds blijft het ingewikkeld voor mensen die te maken hebben met aardbevingsschade, denk ik. Dat er nu geen (Gronings) gas door onze leidingen stroomt, geeft in ieder geval een beter gevoel.

Het jaar 1985...

De gasmeter kon eruit. En onze geiser ook. Het contract met de Energiewacht werd opgezegd. Of er nog iemand het apparaat moest komen ophalen? Nee, niet nodig. We haalden de geiser daarom zelf van de keukenmuur; op de achterkant vonden we een sticker met het jaar '1985' erop. Wauw, al die jaren heeft dit apparaat in ons huis gehangen: dat moeten nogal wat maanden geiser-huur zijn geweest. Voor ons kwam er ook nog een afkoopsom van 20 euro bij wegens contract-beëindiging. Hm. Als ik dat alles bij elkaar optel, dan kom ik tot de conclusie dat onze geiser (voorzichtig uitgedrukt) 'best wel duur' moet zijn geweest.

De geiser is nu wel helemaal van ons... Wat daarmee te doen? Google stuurt mij naar de website van het Ellert en Brammert museum in Schoonoord. Daar zijn de medewerkers bezig met het opbouwen van een expositie over… Drentse geisers. Onze geiser, van het merk Fasto, blijkt zowaar Drentse roots te hebben. In Buinen werden namelijk geisers geproduceerd. We nemen contact op met het museum en onze geiser is welkom.

Met onze geiser van Groningen reizen wij naar Schoonoord. Op het terrein van het museum spuugt de geiser, voor het oog van de reuzen Ellert en Brammert, het laatste Groningse water uit. Daarna brengen we hem naar een expositieboerderij van het museum.

Onze geiser in Openluchtmuseum Ellert en Brammert!

Het blijft een bijzondere overgang, vind ik: het ene moment werkt zo'n apparaat nog volop in onze keuken – en betalen we er braaf 'geiseronderhoud' voor – en een maand later is het een museumstuk geworden. Een paar maanden later gaan we een kijkje nemen bij Ellert en Brammert. Het is een mooie tentoonstelling geworden en de geiser hangt hier prima. Ik vind het een fijne gedachte dat onze geiser op deze plek met pensioen mag gaan en volop aandacht kan krijgen van museumbezoekers.

We zijn dus van het gas af en daar ben ik blij mee. Eind goed, al goed? Nou nee, het klussen in huis gaat onverminderd verder. Hopelijk wordt 2024 het jaar waarop alles klaar is. Wordt vervolgd…

Hoofdafbeelding: het allerlaatste gebakken eitje op gas… Foto: René de Boer

Mijn eerdere gedachten over de gaswinning in Groningen

• Gedemonstreerd voor Groningen! En nu?, 24 januari 2022
• De grote onmacht van het Gronings gas, 24 januari 2017
• De fakkeloptocht in Groningen (en over waarom ik daarna de neiging had om de televisie uit het raam te gooien, 9 februari 2017
• Actie-breien: hartjes tegen de gasboringen, 19 april 2017
• Een aardbeving onder de fundering, 6 augustus 2019