In Groningen hoor ik het kraken. Een onheilspellend geluid dat niets te maken heeft met het feit dat ik afgelopen weekend op dun ijs stond (doodeng vond ik dat, dat gekraak onder mij). Nee, in mijn provincie maken de huizen geluid. Er zijn zelfs woningen die op het punt van breken staan. Volgende week... Volgend jaar... Over tien jaar misschien? Hopelijk gebeurt het morgen niet.

In Groningen-stad is het veilig, zeggen ze. Toch komt ook hier de aarde weleens in beweging. Nieuwe gebouwen moeten aardbevingsproof worden gemaakt. Dat is een gevolg van de jarenlange gaswinning in het noorden. Sommige huizen in de provincie zijn inmiddels onbewoonbaar. Ze staan worden overeind gehouden door houten stutten. Veel mensen denken: niet zoveel aan de hand, de NAM vergoedt dit toch? Nou, dat ligt eraan.

Als je hyper-assertief bent, een mega-lange adem hebt en nog niet murw gebeukt bent door de ellenlange juridische procedures, heb je inderdaad een kans dat de scheuren in huis worden gerepareerd.

Ja, er is geld uitgetrokken door onze regering om bewoners schadeloos te stellen, maar volgens mij verdienen in de praktijk vooral de juristen hieraan. Ook taxatiebureaus (schade-experts), speciaal geselecteerde bouwbedrijven (door de partijen die de schade moeten afhandelen, je kunt je dus afvragen of deze bedrijven 100% onafhankelijk kunnen werken) en deelnemers aan de Dialoogtafel Groningen (wat volgens mij hetzelfde betekent als: 'duur vergaderen') hebben een goed belegde boterham.

Ondanks dat er sprake is van een omgekeerde bewijslast, blijft het een lange, juridische strijd voor de Groningers om hun schade (door de gaswinning) gecompenseerd te krijgen. Tegen de tijd dat een muur eindelijk is hersteld, worden de nieuwe scheuren alweer zichtbaar.

Aangezien de gaswinning vrolijk doorgaat (de Nederlandse Aardolie Maatschappij economie moet natuurlijk wel doordraaien), blijft de situatie in het noorden zonder uitzicht. Ik ben daarom blij met het feit dat Freek de Jonge afgelopen weken veel aandacht heeft gevraagd voor dit schokkende probleem.

De meeste mensen maken zich druk over wat Donald Trump doet. Wat hier in het noorden gebeurt is eveneens schrijnend.

Afgelopen vrijdag ben ik naar de Oosterpoort geweest, waar Freek de Jonge en veel andere gasten aan het woord kwamen om de vinger op de zere (aardbevings)plek te leggen. Ik bewonderde de bevlogenheid van Freek de Jonge en ik vond het prettig dat hij het debat durfde aan te zwengelen. Overigens won hij al eerder mijn sympathie toen hij in het programma Pauw zei dat de landelijke politiek de provincie Groningen liet zakken. Wat goed dat een bekende Nederlander dat op televisie zegt, dacht ik toen.

Vrijdagavond: de Grote Zaal zit vol mensen en we staren allemaal naar een groot scherm waarop afbeeldingen van kapotte huizen worden geprojecteerd: aangetaste woningen als gevolg van de gaswinning. Van een huis verwacht je geborgenheid, een veilige plek waar je leeft en waar je jezelf kunt zijn. Deze huizen lijken dit alles verloren te hebben. Er is geen sprake meer van een 'thuis' en dat raakt mij.

Deze avond in de Oosterpoort is allesbehalve comfortabel. Ik hoor verhalen van mensen die verwikkeld raken in een juridische strijd; het blijkt nogal complex om alle schade op een correcte manier gerepareerd te krijgen. Alsof dat alles niet erg genoeg is, wordt het steeds duidelijker dat de gevolgen van de gaswinning op lange termijn rampzalig kunnen uitpakken. De kans op een grote aardbeving is aanwezig en ik wil er niet aan denken als dat gebeurt…

Het lijkt wel alsof ik schrijf over een situatie die in Nederland totaal ondenkbaar is. En toch vindt dit alles plaats in de provincie waar ik woon.

Opvallend is het relaas van Jan Mulder die een schade-adviseur aan de deur kreeg. Of die grote scheur niet door mollen veroorzaakt kon zijn? Lachwekkend triest. Er komen mensen uit de politiek aan het woord die zeggen dat ze het aardbevingsprobleem onderkennen, maar machteloos staan en daarom geen oplossing weten. Op de PVV na, blijkt er geen enkele partij te zijn die belooft om de gaswinning naar nul te reduceren. Ook dat nog: de PVV is nou net de partij die steevast onderaan staat als ik een stemwijzer invul…

Wat ik mij nu afvraag: waarom is er zo weinig landelijke bekendheid over dit onderwerp? Hoe kan het dat de instantie die de schademeldingen door de aardbevingen moet afhandelen, er vooral mee bezig lijkt te zijn om zoveel mogelijk tijd te rekken? En waarom grijpt de landelijke politiek hierbij niet in? De gaswinning blijft doorgaan, alsof er niks aan de hand is. Het is alsof het Gronings gas nooit op raakt en we nooit op zoek hoeven gaan naar alternatieve energiebronnen. Terwijl dit juist dé wake-up call zou moeten zijn: de hoogste tijd om de gasbel vaarwel te zeggen.

Als ik nog langer nadenk, blijft het gek dat het noorden nog steeds wordt leeggepompt, met alle gevolgen van dien.

Ik vrees dat Nederland niet voorbereid is op een grote aardbeving. Terwijl ik dit typ, praat onze premier met Humberto Tan over de invulling van Sinterklaasavond en benadrukt hij dat het in Nederland belangrijk is dat mensen elkaar een hand geven. Nederland is een gaaf land, knikken de tafelgasten van Humberto Tan. Ondertussen blijven alle inwoners van de noordelijke provincies in de kou staan.

Ook vannacht zijn er mensen die de slaap niet kunnen vatten. Omdat ze onheilspellende geluiden horen. De angst voor de grote klap houdt hen wakker. Ik maak me zorgen over de mensen in Noord Nederland die momenteel in gebroken huizen moeten leven. Hun strijd om alles weer geheeld te krijgen, duurt onmenselijk lang. Er is zoveel kapot gemaakt en dat gaat nog steeds door. Het blijft kraken in Groningen.

Meer weten over dit onderwerp?

• Op 7 februari wordt er een petitie aangeboden aan de Commissaris van de Koning en alle burgemeesters van Groningen.
• OOG TV was aanwezig in de Oosterpoort en heeft een televisie-item gemaakt.